Aandacht maakt gelukkig!
Ieder jaargetijde voel ik mij weer vereerd om voor De Yogakrant die vier keer per jaar verschijnt een column te schrijven over yoga. Deze keer is het thema Geluk! Tja, wat is geluk? Hier zijn al legio boeken over vol geschreven. Wat ik wel weet, is sinds ik mij laat inspireren door de boeddhistische zen leraar Thich Nath Hahn (1926-2022) ik mij vaker gelukkig voel. Zijn boodschap is: Als je bewust leeft, beweegt, eet en met je relaties bezig bent, zul je je vanzelf gelukkiger voelen.
Meditatie
De meditatie oefeningen verbeteren je concentratie en verschaffen je inzicht, waarmee je uiteindelijk jezelf kunt bevrijden van angst en boosheid en je het geluk beter kunt ervaren. Ik oefen nu zo’n twintig jaar in leven in aandacht en vind het verre van eenvoudig maar het heeft mij van mijn chronische stress af geholpen en dat alleen al maakt mij een gelukkiger mens. Ik probeer elke dag 15 minuten te mediteren wat zeker niet altijd lukt maar als ik het doe draagt het bij aan mijn geluksgevoel.
Onderzoek van Harvard
In aandacht zijn is waar het om draait en laat dit nu ook door de wetenschap bewezen zijn. Matthew Killingsworth en Daniel Gilbert, twee wetenschappers verbonden aan Harvard, testen de claim: ’Wie volop bij het hier en nu is met zijn aandacht, is een gelukkiger mens’.
2250 deelnemers deden mee aan het onderzoek. Omdat geluksgevoelens het meest betrouwbaar te meten zijn op het moment dat de ervaring zich voordoet, ontwikkelden zij een app voor de iPhone. De deelnemers kregen op willekeurige momenten van de dag een oproep om een paar vragen te beantwoorden:
- Hoe voelt u zich op dit moment? (op een schaal van 0 – heel slecht – tot 100 – heel goed)
- Wat doet u nu?
- Denkt u aan iets anders dan de activiteit waar u mee bezig was? (antwoordopties: nee, ja aan iets leuks, ja aan iets neutraals, ja aan iets vervelends).
Conclusie
Het was opvallend hoe vaak mensen aan iets anders dachten dan waar ze mee bezig waren: bijna in de helft van de reacties waren de gedachten afgedwaald. We denken aan dingen in het verleden of dagdromen over de toekomst. Het maakt niet uit wat we doen, onze gedachten dwalen af bij alle soorten activiteiten. Maar wat blijkt uit het onderzoek? Mensen die aan iets anders denken dan aan wat ze op dat moment doen, voelen zich substantieel ongelukkiger dan mensen die hun aandacht daar wel bijhouden. Zelfs denken aan iets leuks als je met iets vervelends bezig bent, maakt je niet gelukkiger!
Dus zelfs vervelende klusjes kun je beter in aandacht doen. Het blijkt zelfs zo te zijn dat afdwalende gedachten voorspellen dat je je ook bij volgende activiteiten minder gelukkig voelt. Dat geldt zelfs voor leuke activiteiten: die worden minder leuk als je voor die tijd je gedachten liet afdwalen. Dus wat je ook doet, doe het met aandacht want dit draagt bij aan je geluk!
Aandacht voor jezelf!
Drink het eerst volgende kopje thee eens in aandacht. Zie hier de veertien stappen die yogisan.nl adviseert bij het Mindful zetten van thee:
- Richt je aandacht op het geluid van water in de ketel: hoor het ruisen en borrelen. Zie je de stoom die omhoog kringelt? Schudt de ketel door het kokende water?
- Word je gewaar van je omgeving. Van het contact van je zitvlak met de stoel, of als je staat van het gewicht van je voeten op de grond.
- Schenk de thee in en observeer hoe de kleur van het water verandert door het theezakje. Wanneer je geest afdwaalt, richt je aandacht dan opnieuw op je zintuiglijke waarneming.
- Als je het theezakje het water uittilt met een lepel, probeer dan de aanraking van de steel van de lepel met je vingers op te merken, en het gewicht van het zakje terwijl je dit weglegt of in de afvalbak doet. Wees bewust van neigingen om dit op de automatische piloot te doen.
- Als je melk en suiker neemt: heb je ze werkelijk nodig? Hoe weet je dat?
- Merk op hoe de kop opwarmt. Hoe voelen je handen terwijl ze de mok vasthouden?
- Wacht geduldig tot de thee op drink-temperatuur is, blaas eventueel rustig om de thee af te doen koelen.
- Breng de kop naar je lippen. Merk op hoe je hand en arm precies weten hoe ze moeten bewegen.
- Neem een slokje thee. Slik het niet meteen door, maar bekijk of je de smaak je tong kan doen prikkelen. Je kunt de vloeistof zachtjes door je mond bewegen. Hoe smaakt dit? Hoe voelt dit? Probeer zoveel mogelijk zintuigen in te zetten. En hoe reageert je geest op deze sensaties? Vind je het lekker of niet? Lukt het om oordelen te laten varen?
- Als je besluit om de thee door te slikken, probeer dan op te merken hoe je tot deze keuze komt. Bewust, of op de automaat? Wees bewust van het gevoel van doorslikken, met de reflexen in je mond en keel, totdat de thee in de maag terecht komt. Hoe voelt dat?
- Merk op hoe de thee aan je aandacht ontsnapt en oplost. Gebeurt dat op een aanwijsbaar moment?
- Pauzeer. Word je gewaar van gevoelens, irritaties, een neiging tot haast, of vredige gedachten. Voel je ze op een specifieke plek in je lichaam? Verschuift je aandacht naar andere gedachten, buiten het hier en nu? Neem het waar en probeer het niet toe te juichen of af te keuren.
- Kijk om je heen. Probeer alleen maar te zien, zonder je vast te klampen aan oordeel of associaties.
- Breng nu je aandacht weer naar de kop in je hand. Is er iets veranderd? Voelt de kop minder warm aan? Keer terug naar stap 8 en probeer bewust te blijven van de aspecten.
Natuurlijk hoef je deze stappen niet strikt te volgen. Het belangrijkste is dat je jezelf opent voor deze oefening en gewaar wordt van de rijkdom aan details die schuilgaat in elke alledaagse activiteit.
Namasthee!
Wil jij meer weten over mudra’s, de handgebaren die je kunnen helpen om fysieke en mentale klachten te verlichten, of ter stimulatie van innerlijke wijsheid en groei tijdens je meditatie? Bekijk hier ons lespakket.
